تاریخچه ختنه همراهی با تاریخ زندگی بشر دارد که موارد ثبت شده آن به ۶۰۰۰ سال قبل از میلاد بر میگردد. همواره دیدگاه مذاهب، کشور ها و فرهنگ های مختلف نسبت به ختنه متفاوت بوده است.
علت ختنه:
در ازمنه و فرهنگ های مختلف، علت ختنه مواردی چون بهداشت بهتر، آداب مذهبی، شناخت مذاهب مختلف و از این دست دانسته اند. ولی از آنجا که در نظام خلقت چیزی بدون حکمت آفریده نشده است، در صورتی که بتوان فهمید که پوست مربوطه به چه دلیل آفریده شده است، شاید بتوان به فلسفه آن پی برد. حضرت مولا علی (علیه السلام) در ضمن کلامی در کتاب شریف علل الشرایع، علت وجود پوست سر آلت تناسلی را عدم تماس حشفه (Glans) با کانال زایمان محارم می دانند و از این رو ختنه را در روزهای اول تولد پیشنهاد می نمایند.
مذاهب مختلف دیدگاه های متنوعی راجع به ختنه دارند. در یهودی های امروز ختنه در هفته اول پیشنهاد می شود. اهل سنت بر ختنه زود هنگام اصرار دارند و شیعیان حتما ختنه را انجام می دهند، اما با وجود اینکه مذهب شیعه ختنه هر چه زودتر را پیشنهاد می نماید ولی متاسفانه این ختنه تا حدودی دیر انجام می شود. اما مسیحیان در سال های اخیر ختنه را از روند زندگی حذف کردند که با شیوع قابل توجه سرطان آلت تناسلی امروزه به آن متمایل گشته اند.
نکته مهم و کلیدی اینکه دیده شده که سرطان آلت تناسلی فقط و فقط در افراد ختنه نشده دیده می شود. از این رو تقریبا یهودیان به دلیل اینکه ختنه را زود انجام می دهند، هیچ گاه به سرطان آلت تناسلی مبتلا نمی شوند. سرطان، در مسیحیان شیوع قابل توجهی نسبت به جمعیت عادی دارد و در مسلمانان گاهاً این سرطان گزارش می شود. چون بر خلاف توصیه مذهبی مقداری دیر ختنه را انجام میدهند.
اسمگما (Smegma) چیست؟
شاید تمام کسانی که فرزند پسر داشته اند، در حین یا قبل از ختنه وجود مواد سفید یا خمیری شکلی را در زیر پوست ختنه نشده دیده باشند. این ماده را اسمگما می گویند که یکی از کثیف ترین مواد بدن انسان میباشد. این ماده مجموعه ای از گرد و خاک، میکروب ها، گلبول های سفید، ترشحات غدد لیتر (Litter Gland) و ادرار اضافه شده به آن می باشد که سرطان زایی آن تقریبا ثابت شده است.
با انجام یک ختنه صحیح و مناسب، تقریبا شانس تجمع این ماده به صفر می رسد.
زمان ختنه:
بحث زمان ختنه از دیدگاه مذاهب مختلف مطرح شد و از آنجا که این مسئله یک موضوع مذهبی است، قابل تأمل است. اما از دیدگاه علم پزشکی امروز، دو زمان برای ختنه پیشنهاد می شود. یکی ماه اول پس از تولد و دیگری بین دو تا سه سالگی. مخالفین ختنه نوزادی تنها نگران تنگی خروجی مجرای ادراری هستند (Meatal Stenosis)، بعد از سه سالگی هم، چون کودک جنس خود را می شناسد (Gender Identity)، بهتر است که اعمال جراحی تناسلی تا حتی الامکان انجام نشود.
مزایای ختنه:
غیر از جلوگیری از سرطان آلت تناسلی که در بالا ذکر گردید و از مهمترین مزایای ختنه است، مواردی چون جلوگیری از عفونت های جنسی (Sexually Transmitted Disease)، عفونت ادراری (UTI)، ایدز (HIV)، عفونت حشفه (Balanitis)، همچنین جلوگیری از چسبندگی (Phimosis) و… از فواید ختنه هستند.
موارد ممنوعیت ختنه نوزادی عبارتند از: آلت بسیار کوچک (Micropenis)، تجمع مایع زیاد در بیضه (Significant Hydrocele)، چسبندگی زیاد پوست به سر آلت (Phimosis)، فتق کشاله ران (Hernia)، محل غیر طبیعی سوراخ خروجی ادرار (Hypospadias)، چاقی بیش از حد (Obesity) و هر گونه ناهنجاری مادرزادی تناسلی.
عوارض ختنه:
در صورتی که ختنه توسط شخصی متبحر انجام نشود، احتمال عوارض بسیار متنوعی وجود دارد که عبارتند از: خونریزی، عفونت، برداشتن بیش از حد پوست آلت، برداشتن کمتر از معمول پوست آلت، سوختگی سر، پوست یا تنه آلت تناسلی، بریدن سر آلت تناسلی یا
سوراخ کردن مجرا
و تنگی خروجی ادرار (Meatal Stenosis)
نکته: ختنه نوزادی همواره با بی حسی موضعی و ختنه در سنین بالاتر بهتر است با بی هوشی عمومی انجام شود.
نکته کلیدی: متأسفانه امروزه بیماران متعددی با عوارض ختنه مراجعه می نمایند که این افزایش قابل توجه نسبت به سال های قبل، نشانه انجام این جراحی کوچک ولی بسیار حساس و ظریف توسط افرادی است که تبحر کافی برای این جراحی را ندارند.