بیضه های انسان در سنین بلوغ تحت تاثیر هورمون مردانه (تستوسترون) به ناگاه شروع به رشد سریع می نمایند. از طرفی طناب بیضه که بیضه ها را به بدن وصل می کنند و خون رسانی و تخلیه مواد زائد را بر عهده دارند کاملا تابع رشد بدن انسان است. حال پاندولی را در نظر بگیرید که کاملا سنگین شده ولی به نخ نسبتا باریکی وصل می باشد. در چنین شرایطی احتمال چرخش بیضه زیاد می شود. البته در بیضه های مستعد چرخش، یک استعداد مادرزادی نیز وجود دارد که آن آویزان بودن بیضه در یک فضای آزاد می باشد و این، شانس چرخش را دو چندان می کند. به این اختلال مادرزادی Bell-Clapper deformity گفته می شود.
مهمترین علامت تشخیص این بیماری درد قابل توجه بیضه در یک نوجوان (سنین ۱۳ تا ۱۹ سالگی) می باشد. هرچند از بچه یک روزه تا انسان بالغ نیز ممکن است دچار این مشکل شوند. علایم دیگر شامل تهوع-استفراغ، درد زیر شکم و بالا قرار گرفتن بیضه می باشد. بهترین روش تشخیص این بیماری معاینه بالینی می باشد. هرچند در موارد مشکوک از سونوگرافی داپلر رنگی و گاهاً تصاویر هسته ای استفاده می شود.
درمان صرفا جراحی و بازگرداندن چرخش توسط پزشک ارولوژیست و سپس ثابت کردن همان بیضه و بیضه طرف مقابل به دیواره بیضه (اسکروتوم) می باشد. در تصویر زیر بیضه های یک نوجوان ۱۷ ساله را می بینید که در اثر چرخش یکی از آنها، کاهش خونرسانی پیدا کرده و کاملاً سیاه شده است (سمت راست تصویر و سمت چپ بیمار).
در تصویر دوم بیضه چپ که بازگردانده شده پس از گرم کردن بیضه سالم، خون رسانی مجدد و رنگ طبیعی پیدا کرده است.
لازم به ذکر است که در این بیماری حتماً باید بیضه سالم هم ثابت شود، زیرا احتمال چرخش بیضه سالم نیز در آینده وجود دارد.
توجه نمایید که اگر بیضه سیاه شده، نگه داشته شود و برداشته نشود، مواد پادتنی در خون ترشح می شود که بر بیضه مقابل هم اثر کرده و در آینده، ناباروری را به همراه دارد و اگر بیضه ای که مثل این بیمار قابلیت برگشت دارد نیز برداشته شود، بیمار تک بیضه ای شده و مشکلات جسمی و روحی را به همراه خواهد داشت. پس تصمیم صحیح برای برداشتن یا نگه داشتن بیضه، مهمترین مسأله است.
نکته کلیدی:
زمان طلایی یا Golden Time برای بازگرداندن چرخش بیضه حدود ۴ تا ۶ ساعت است. بیمار فوق الذکر در زمان ۵ ساعت جراحی شد که دلیل تأخیر، عدم تشخیص توسط یکی از همکاران و تجویز داروی مسکن بود.