هیپوسپادیاز به وجود سوراخ خروجی ادرار در محلی غیرطبیعی و پایین تر از محل اصلی گفته می شود. همراه این ناهنجاری که معمولا از بدو تولد تشخیص داده می شود، مشکلات دیگری چون پوست نیمه ختنه شده و گاه نیز کجی آلت دیده می شود.

این بیماری در بین مردم به اشتباه «ختنه مادرزادی» نامیده می شود. ولی در واقع یک نقص تناسلی است که در آن پوست ختنه به صورت ناقص رشد کرده است.

از بین بیماری های مجاری ادراری، این نقص جزء شایع ترین نواقص مادرزادی می باشد که از هر ۳۰۰ کودک پسر، یکی را درگیر می نماید و در خویشاوندان تا ۱۳ برابر احتمال شیوع بیشتری دارد.

درمان: تنها راه درمان این بیماری، جراحی و ترمیم مجرای ادراری می باشد که بسته به شدت نقص مجرا و کجی آلت بین ۱ تا ۳ مرحله جراحی مورد نیاز می باشد. بهترین سن جراحی را قبلا یک سالگی اعلام می کردند ولی امروزه طرفداران جراحی در سنین پایین تر و حتی از ۳ ماهگی بیشتر شده است.

در کل پیشنهاد می شود که تا یک سالگی جراحی های لازم به پایان رسیده باشد.

جراحی این ناهنجاری از ظریف ترین و تکنیکی ترین جراحی ها در رشته ارولوژی کودکان می باشد که افراد کمی اصول پایه جراحی آن را به خوبی می دانند.

در کل درجات مختلفی از نقص ساخته شدن مجرا وجود دارد که می تواند از ناحیه زیر بیضه ها شروع شود و تا نزدیکی حشفه آلت تناسلی (Glans) وجود داشته باشد.

هر چه سوراخ خروجی پایین تر باشد، جراحی به مراتب سخت تر و احتمال عوارض، بیشتر خواهد بود.

عوارض شایع عبارتند از:

تنگی خروجی ادراری (Meatal Stenosis)

احتمال سوراخ شدن قسمتی از مجرای ساخته شده (Fistula)

عفونت

خونریزی

تنگی مجرای ساخته شده (Urethral Stricture).

 

نکته: در موارد شدید این بیماری که طول زیادی از مجرا ساخته نشده و یا بافت کافی برای ساختن مجرا از محل اصلی (Ureteral plate) وجود ندارد، بایستی از روش های پیوندی مثل پیوند پوست ختنه، مخاط دهان و… استفاده شود.

مشکل اصلی این بیماران در صورت عدم جراحی مشکل ظاهری و در بعضی موارد که کجی وجود دارد مشکل ازدواج و گاها که نقص زیاد مجرا وجود دارد، ناباروری است.

بیمار زیر نمونه ای از جراحی هیپوسپادیاز می باشد که از نوع میانه آلت (Midshaft) و با صفحه مجرائی ضعیف (Urethral Plate) می باشد که تحت عمل جراحی قرار گرفته و بدون عارضه بهبود یافته است.